24 şubat Mukaddes, Şanlı Peygamber, Öncü ve Rab’bin Vaftizcisi Yahya’nın Mübarek Başının İlk ve İkinci Bulunuşu
Mukaddes Peygamber, Öncü ve Vaftizci Yahya’nın başının kesilmesinin (29 Ağustos) ardından, bedeni öğrencileri tarafından Samiriye’deki Sebaste şehrine defnedildi ve mübarek başı, Herodias tarafından hoş olmayan bir yere saklandı. Kral Herodes’in kahyası Huzas’ın eşi (Luka 8:3) Aziz Yoanna (27 Haziran), mübarek başı gizlice alarak bir kaba yerleştirdi ve Zeytin Dağı’nda, Herodes’in mülklerinden birine gömdü.
Uzun yıllar sonra bu mülk, keşiş olarak İnnokentios adını alan eski bir devlet görevlisinin eline geçti. Burada bir Kilise ve hücre inşa etti. Temeli kazmaya başladıklarında, mukaddes Vaftizci Yahya’nın mübarek başını içeren kap ortaya çıktı. İnnokentios, ondan yayılan rahmet sayesinde mübarek olduğunun farkına varabildi. Böylece Baş’ın İlk Bulunuşu gerçekleşti. İnnokentios onu büyük bir huşu içinde sakladı ancak mukaddes emanetin inançsızlar tarafından istismar edilmesinden korkarak, ölümünden önce onu tekrar aynı yere gizledi. Vefatının ardından Kilise harabeye döndü.
Hristiyanlığın yayılmaya başladığı Aziz Konstantin (21 Mayıs) zamanında, mukaddes Öncü, Kudüs’e hacılık yapmaya gelen iki keşişe iki kez göründü ve mübarek başının yerini onlara bildirdi.
Keşişler mukaddes emaneti ortaya çıkardı ve onu bir deve kılından çuvala koyarak yola çıktılar. Yolculuk sırasında adı bilinmeyen bir çömlekçiyle karşılaştılar ve kıymetli emaneti taşıması için ona verdiler. Ne taşıdığını bilmeyen çömlekçi yoluna devam etti. Ancak mukaddes Öncü ona görünüp, elindeki emaneti kayıtsız ve tembel keşişlerden kaçırmasını emretti. Çömlekçi keşişlerden gizlenerek evine döndü ve Mübarek Baş’ı büyük bir saygıyla sakladı. Ölümünden önce onu bir su testisine yerleştirerek kız kardeşine emanet etti.
O andan itibaren mübarek baş, dindar Hristiyanlar tarafından nesilden nesile muhafaza edildi. Ancak daha sonra Aryusçu sapkınlığına kapılmış olan rahip Efstatius’un eline geçti. Mukaddes Baş’ın kendisinde bulunması sebebiyle birçok hastanın şifa bulduğunu söyleyerek halkı kandırdı ve bu şifaları Aryusçuluğa mal etti. Fakat onun küfrü açığa çıktığında kaçmaya mecbur kaldı. Mukaddes emaneti Emesa yakınlarında bir mağaraya gömdü ve ileride onu sapkın fikirlerini yaymak için kullanmayı planladı. Ancak Allah buna müsaade etmedi. O mağaraya dindar keşişler yerleşti ve burada bir manastır kuruldu. 452 yılında Mukaddes Vaftizci Yahya, bu manastırın başrahibi Markelus’a görünüp başının saklandığı yeri bildirdi. Bu olay Baş’ın İkinci Bulunuşu olarak kutlandı. Mukaddes emanet Emesa’ya, ardından da İstanbul’a nakledildi.
Apolytikion. Ton 4.
Yol Hazırlayıcının Başı yeryüzünden çıkarak inanlıların üzerine şifa ışıkları saçtı; yücelerden Melekler ordusunu bir araya getiriyor ve yeryüzünden de insanlığın soylarını tek bir sesle Mesih Tanrı’ya yücelik sunmaya çağırıyor.
Kontakion. Ton 2.
Tanrı’nın Peygamberi ve kayranın Yol Hazırlayıcısı; Başını yeryüzünden çıkan pek kutlu bir gül gibi bulmuş olarak her zaman şifa armağanları alıyoruz. Çünkü eskiden olduğu gibi dünyada yine tövbeyi ilan ediyorsun.
