Mânevî uyanıklık ve kendrini kotrol hali (nipsis)
Aziz Paisios’un tecrübesi ve sürekli nipsis çalışması sayesinde, zihni tutkulu düşünceleri kolayca uzaklaştırıyor, iyi ve ilâhî düşüncelere çeviriyordu. İçinde, kendi ifadesiyle « iyi düşünceler üreten bir fabrika » oluşturmuştu. « İyi bir düşüncenin en katı çileden daha yararlı » olduğuna ve « düşüncelerimizin mânevî durumumuzu ortaya koyduğuna » inanıyordu. Düşüncenin geçirdiği çeşitli aşamalar konusunda şöyle diyordu; « Kendi arzuları üzerinde çalışan birisi başkalarındaki kusurları görmez. Mânevî insan herşeyi saf ve iyi görür. Başlangıçta, kınamamak (yargılamamak) için mücadele ederiz. İkinci aşamada, kınama düşüncesi yerine aklımıza iyi bir düşünce getirmeye çalışırız; ve nihayet, üçücüde her şeyi iyi yorumlarız. Alçakgönüllülük ve sevgi o zaman kendini gösterir. Ruh arındığında, artık iyi düşünceler üretmeye ihtiyacı kalmaz çünkü artık kötü düşünceler gelmez, yani eskiden mahkûm ettiklerini artık iyi görür. »
« Fikirler üşüştüğünde” derdi, “en iyi savunma yüz vermemek, onlara hiçbir değer atfetmemektir. Fikirlerle tartışmak tehlikelidir çünkü yüz avukat bir araya gelse tek bir küçük şeytanla başa çıkamaz. »
Hayalgücüne gelince, geliştirmekten kaçınmayı tavsiye ederdi. Ancak, günaha götürecek bir hayali zihnimizden uzaklaştırmak istiyorsak işte o zaman aklımıza Son Yargı, Haça Gerilme, vs. gibi kutsal görüntüler getiririz. Aksi takdirde, hayalgücünden ayartıcı yararlanacaktır.
……………………………………………..
Özellikle belirtiyordu ki « eğer kendimize gelemez isek (kendimizi her an kontrol altında tutmaz ve elekten geçirmezsek), bin sene bile yaşasak sadece düzelememekle kalmayız, kendi hakkımızda yalnış bir düiünceye de kapılırız ; öyle ki Yargı Gününde Tanrı’dan olmayacak şeyler isteriz. »
« Yaptığımız her işte keni kendimize sormalıyız : “Ben bu işten memnunum ama acaba Tanrı memnun mu ?” Eğer bunu yapmazsak, sonrasında Tanrı’yı unuturuz. »
« Mesih’e doğru dönelim ve her eylemimizde, en küçük hareketimizde kendi kendimize bunun insanlar tarafından değil, Mesih tarafından nasıl görüleceğini soralım. »
Üstat nipsise o kadar değer, o kadar önem verdi ki bizlere de bunu miras olarak bıraktı. Sonsuzluğa gidişinden önce kendisine en fazla neye dikkat edilmesi gerektiğini soran bir keşişe « İman ve kendine dikkat » demişti.
Aynorozlu Peder İsaak’ın kaleme aldığı Kapadokyalı Aziz Paisios (1924-1994) kitabından bir alıntıdır. (Paros yayıncılık, İstanbul, 2015)