İSA MESİH’İN DİRİLİŞİNİN ANILDIĞI PAZAR GÜNLERİNE MAHSUS SEKİZ MAKAMDAKİ DİRİLİŞ İLÂHÎLERİ 4
CUMARTESİ AKŞAMI
BÜYÜK AKŞAM DUÂSINDA OKUNAN
Diriliş İlâhîleri.
- Makamda.
Ey Mesih Allah, hayat veren Haçın’a durmaksızın secde ederek üçüncü gündeki dirilişini yüceltiriz. Çünkü onun vâsıtasıyla, ey her şeye gücü yeten, insanların (günah sebebiyle) tamâmen mahvolmuş tabiatını yeniledin ve tek iyi ve insansever olduğundan ötürü, bize göklerdeki yükselişimizi gösterdin.
Ey Kurtarıcı, kendi rızânla Haç’a mıhlanınca, ağaçtaki[1] itâatsizliğin cezâsını kaldırdın ve ey Kudretli, ölüler diyârına inince, Allah olduğundan dolayı, ölümün bağlarını kırdın. Bu yüzden sevinçle şöyle haykırarak ölülerden dirilişine secde ederiz, ‟Her şeye gücü yeten ya Rab, hamdolsun sana”.
Ya Rab, ölüler diyârının kapılarını kırdın ve ölümünle ölümün krallığına son verdin. Dünyâya hayat, ölümsüzlük ve büyük merhametini bağışlayıp, insan soyunu da yok olmaktan azat ettin.
Anatolika İlâhîleri.
Ey halklar, Kurtarıcı’nın üçüncü gündeki dirilişine gelin ilâhîler sunalım. Dirilişi vâsıtasıyla ölüler diyârının çözülemeyen bağlarından kurtulup hepimiz ölümsüzlüğe ve hayata sâhip olduk ve şöyle haykırdık, ‟Haç’a gerilmiş, defnedilmiş ve dirilmiş olan ey tek insansever, bizi dirilişinle kurtar”.
Ya Rab, insanlar ve Melekler senin üçüncü gündeki dirilişine ilâhîler okur. Dirilişinle dünyânın dört bucağı nurlandı ve düşmanın (İblis’in) köleliğinden hepimiz kurtulup şöyle haykırdık, ‟Hayat veren ve her şeye gücü yeten Kurtarıcı, bizi dirilişinle kurtar, ey tek insansever”.
Ey Mesih Allah, (ölüler diyârının) tunç kapılarını kırdın, sürgülerini parçaladın[2] ve (günaha) düşmüş insan soyunu diriltin. Bunun için hep birlikte tek sesle haykırırız, ‟Ölülerden dirilmiş olan, ya Rab, hamdolsun sana”.
Ya Rab, Peder’den doğuşun zamandan önce ve ezelîdir. Bâkire’den beden alışın insanlarca tâbir ve tefsir edilemezdir. Ölüler diyârına inişin ise İblis ve meleklerine korkunçtur. Çünkü ölümü tepeleyip, insanlara ölümsüzlüğü ve büyük merhametini bağışlayarak üçüncü gün dirildin.
Peder, Oğul ve Kutsal Ruh’a hamdolsun.
Şimdi ve dâima ve ebetler ebedince. Âmin.
Theotokion.
Sâyende Allah’ın atası[3] olan Peygamber Davut, sana büyük şeyler yapan O’na,[4] seni ezgilerle önceden şöyle duyurmuştu, ‟Kraliçe senin sağında duruyor”.[5] Çünkü senden babasız olarak beden almaya râzı olan Allah, seni hayatın Anası olarak tevcih etti ki, (kötü) tutkulardan bozulmuş olan kendi sûretini[6] tekrar yaratsın ve dağlarda kaybolmuş koyunu bulup omuzlarına alarak[7] Pederi’ne ulaştırsın ve kendi isteğiyle semâvî kuvvetlerle birleştirsin, ve ey Allahdoğuran, büyük ve ganî merhamete sâhip olan Mesih, dünyâyı kurtarsın.
Apostiha İlâhîleri.
Ya Rab, Haç’a çıkmanla atalardan gelen lânetimizi yok ettin ve ölüler diyârına inmenle insan soyuna ölümsüzlük bağışlayarak çağlardan beri hapsedilmişleri azat ettin. Bu yüzden ilâhî okuyarak senin hayat veren ve kurtuluşu sağlayan dirilişini yüceltiriz.
Ey tek Kudretli, Haç’a gerildiğinde bütün yaratılışı sarstın. Mezara konulduğunda ise insan soyuna ölümsüzlük ve hayat bağışlayarak mezarlarda kalanları dirilttin. Bu yüzden ilâhî okuyarak senin üçüncü gündeki dirilişini yüceltiriz.
Ey Mesih, yasayı çiğnemiş olan halk, seni Pilatos’a hâince teslim edip Haç’a gerilmeye mahkûm ederek velînîmetine nankörlük etti. Fakat sen rızânla defnedilmeye katlandın ve Allah olduğundan dolayı, bize sonsuz hayatı ve büyük merhametini bağışlayarak kendi kudretinle üçüncü gün dirildin.
Gözyaşlarıyla mezarına gelen Kadınlar seni aradılar, bulamayınca da ağlayışla feryat ederek şöyle ağıt yaktılar, ‟Ey Kurtarcımız, herkesin Kralı, heyhat, nasıl çalındın? Hayat veren bedenin hangi yerdedir?” Melek ise onlara şöyle cevap verdi, ‟Ağlamayın, fakat Rab’bin, tek şefkatli olduğundan ötürü bize sevinç bağışlayarak dirildiğini gidip duyurun”.
Peder, Oğul ve Kutsal Ruh’a hamdolsun.
Şimdi ve dâima ve ebetler ebedince. Âmin.
Theotokion.
Ey tamâmen lekesiz (Bâkire), başımıza gelen felâketleri durdurarak ve bizi her türlü sıkıntıdan kurtararak, senden yardım dileyenlerin ricâlarını kabul eyle. Çünkü tek emin ve sağlam lenger[8] olan sana ve senin himâyene sâhibiz. Ey Hanımefendi, seni çağırdığımızda hüsrâna uğramayalım. Sana îmanla şöyle haykıranların imdâdına koş, ‟Selâm herkesin imdâdı, sevinci, siperi ve canlarımızın kurtarıcısı Hanımefendi”.
Apolitikion. 4. Makamda.
Dirilişin sevinçli haberini Melekten öğrenen, Rab’bin Kadın Öğrencileri, ataların (insanların Allah’tan uzaklaşması) karârını da reddedip, övünerek Elçilere duyurdular, “Artık ölüm yenildi, Mesih Allah dünyâya büyük merhametini bağışlayarak dirildi”.
Theotokion.
Ezelden beri gizli olup, Melekler tarafından dahi bilinmeyen sır, yeryüzündekilere vâsıtanla belirdi, ey Allahdoğuran. Allah, karışmayan (insânî ve ilâhî tabiatın karışmadığı) birleşimde beden aldı. Bizler için kendi rızâsıyla Haç’a gerilmeye tenezzül etti, ve onunla (Haç’la) ilk yaratılmışı (Âdem’i) diriltip canlarımızı ölümden kurtardı.
PAZAR GÜNÜ
SEHER VAKTİNDE OKUNAN
Dirilişe mahsus
Övgü İlâhîleri
- Makamda.
Haç’a (gerilmeye) ve ölüme katlanmış ve ölülerden dirilmiş olan, her şeye gücü yeten ya Rab, dirilişini yüceltiriz.
Ey Mesih, Haçın’la bizi eski lânetten azat ettin ve ölümünle tabiatımıza zulmetmiş olan İblis’i etkisiz kıldın. Dirilişinle ise her şeyi sevinçle doldurdun. Bu yüzden sana şöyle haykırırız, ‟Ölülerden dirilmiş olan, ya Rab, hamdolsun sana”.
Ey Kurtarıcı Mesih, Haçın’la bizi gerçeğine kılavuzla ve düşmanın (İblis’in) tuzaklarından koru. Ölülerden dirilmiş olan insansever ya Rab, elini uzatıp Azizlerin’in şefâatiyle günaha düşmüş olan bizi dirilt.
Ey Allah’ın biricik Kelâm’ı, Pederin’in bağrından ayrılmadan, insan olup değişmeden[9] yeryüzüne insanseverliğinden dolayı geldin. Ulûhiyette değişime uğramayan sen, bedende (insan olarak) Haç’a (gerilmeye) ve ölüme katlandın. Ölülerden dirilip tek her şeye gücü yeten olduğundan dolayı da insan soyuna ölümsüzlüğü bağışladın.
Anatolika İlâhîleri.
Ey Kurtarıcı, bedende (insan olarak) ölmeye tenezzül ettin ve bize ölümsüzlüğü kazandırdın. Bizi kendinle berâber dirilterek ölüler diyârından azat etmek için mezarda kaldın. İnsan olarak cefâ çekip, Allah olduğundan dolayı dirildin. Bu yüzden şöyle haykırırız, ‟Hamdolsun sana, Hayat Veren ya Rab, tek insansever”.
Ey Kurtarıcı, Kafatası denilen yere Haç’ın dikilince kayalar yarıldı.[10] Mezara ölümlü (insan) olarak konulunca ölüler diyârının muhâfızları dehşete kapıldılar. Çünkü ölümün kudretini etkisiz kıldın[11] ve dirilişinle, ey Kurtarıcı, bütün ölmüşlere ölümsüzlüğü bağışladın. Hayat Veren, ya Rab, hamdolsun sana.
Ey Mesih Allah, Kadınlar dirilişini görmeyi arzuladılar. Mecdelli Meryem ilk varıp mezarın taşını yuvarlanmış ve üstünde oturan Meleği şöyle derken buldu, ‟Diri olanı niçin ölüler arasında arıyorsunuz? Allah olduğundan dolayı, bütün dünyâyı kurtarmak için dirildi”.
Ey Yahûdiler, söyleyin, korumayı düşündüğünüz İsa nerededir? Mezara koyup mezarının taşını mühürlediğiniz kişi nerededir? Hayatı inkâr eden sizler, ölüyü verin. Defnedilmiş olanı verin, veya dirilmiş olana îman edin. Rab’bin dirilişini susarak gizlerseniz, başta mezardan yuvarlanmış taş olmak üzere, taşlar bağıracaktır.[12] Merhametin büyüktür! Tasarının sırrı büyüktür! Ey Kurtarıcımız, hamdolsun sana.
[1] Allah, insanı yarattığında, ilk Atamız olan Âdem’e “Bahçenin her ağacından istediğin gibi ye, fakat iyilik ve kötülüğü bilme ağacından yemeyeceksin” diye buyurmuştu. Ancak Âdem ile Havvâ, Allah’ın bu emrine itâatsizlik ederek günaha düştüler. Yaratılış 2:16-17, 3:1-24.
[2] Mezmur 107:16, Yeşaya 45:2.
[3] Peygamber Davut’un ‟Θεοπάτωρ / Allah’ın atası” olarak adlandırılması, ilâhî tabiatın yanı sıra insânî tabiata da sâhip olan Kelâm’ın, yâni İsa Mesih’in, atası olduğundan dolayıdır.
[4] Luka 1:49.
[5] Mezmur 45:9.
[6] Kendi sûretinde yaratmış olduğu insanı. Yaratılış 1:27.
[7] Hezekiel 34:11-12, Matta 18:12-14, Luka 15:4-6.
[8] Pavlos’un İbrânîler’e Mektubu 6:19.
[9] İlâhî tabiatında değişime uğramadan. İlâhî tabiatından hiçbir şey kaybetmeden.
[10] Matta 27:51.
[11] Pavlos’un İbrânîler’e Mektubu 2:14.
[12] Habakkuk 2:11, Luka 19:40.
İSA MESİH’İN DİRİLİŞİNİN ANILDIĞI PAZAR GÜNLERİNE MAHSUS
SEKİZ MAKAMDAKİ DİRİLİŞ İLÂHÎLERİ 4
