İSA MESİH’İN DİRİLİŞİNİN ANILDIĞI PAZAR GÜNLERİNE MAHSUS SEKİZ MAKAMDAKİ DİRİLİŞ İLÂHÎLERİ 8
CUMARTESİ AKŞAMI
BÜYÜK AKŞAM DUÂSINDA OKUNAN
Diriliş İlâhîleri.
- Yan Makamda.
Ey Mesih, sana Akşam ilâhîsini ve ruhânî ibâdeti[1] sunuyoruz. Çünkü dirilişin vâsıtasıyla bize merhamet eylemeye râzı oldun.
Ya Rab, ya Rab, bizi huzûrundan atma.[2] Fakat dirilişin vasıtasıyla bize merhamet eylemeye râzı ol.
Selâm, ey kutsal Siyon, Kiliselerin Anası ve Allah’ın meskeni.[3] Çünkü diriliş vâsıtasıyla günahların bağışlanmasını ilk sen aldın.[4]
Anatolika İlâhîleri.
Peder Allah’tan çağlardan önce (ezelde) doğmuş ve son zamanlarda[5] nikâh bilmeyen (Bâkire’den) beden almış Kelâm, kendi irâdesiyle Haç’a gerilerek ölüme katlandı ve dirilişi vâsıtasıyla eskiden (yaratılıştan) beri ölmüş olan insanı kurtardı.
Ey Mesih, ölülerden dirilişini yüceltiriz. Dirilişin vâsıtasıyla Âdem’in soyunu ölüler diyârının zulmünden azat ettin ve Allah olduğundan dolayı, dünyâya ebedî hayatı ve büyük merhametini bağışladın.
Hamdolsun sana, Haç’a mıhlanmış ve mezardan üçüncü gün dirilmiş olan Kurtarıcı Mesih, Allah’ın biricik oğlu.
Kendi rızâsıyla uğrumuza Haç’a (gerilmeye) katlanmış olan ya Rab, sana hamdederiz. Ey her şeye gücü yeten Kurtarıcı, sana secde ederiz. Ey insansever, bizi huzûrundan atma, fakat dirilişin vâsıtasıyla işit ve kurtar.
Peder, Oğul ve Kutsal Ruh’a hamdolsun.
Şimdi ve dâima ve ebetler ebedince. Âmin.
Theotokion.
Göklerin Kralı, insanseverliğinden dolayı yeryüzünde göründü ve insanlar arasında yaşadı.[6] Çünkü pak Bâkire’den beden alıp ondan almış olduğu bedenle dünyâya geldi. (O) Bir Οğul’dur, çift tabiata sâhiptir, ancak hipostazda[7] değildir. Böylece O’nun gerçekten mükemmel Allah ve mükemmel insan olduğunu vâzederek, Mesih’in Allahımız olduğunu ikrar ederiz. Ey güveysiz Ana, canlarımızın merhamet bulması için O’na niyaz eyle.
Apostiha İlâhîleri.
Ey İsa, gökten inen sen, Haç’a çıktın. Ölümsüz hayat olan sen, ölmek için geldin. Gerçek nur olan sen, karanlıktakilere geldin. Herkesin dirilişi olan sen, (günaha) düşmüş olanlara geldin. Ey nurumuz ve Kurtarıcımız, hamdolsun sana.
Ölülerden dirilmiş olan Mesih’i yüceltelim. Çünkü can ve beden alıp cefâsıyla bunları birbirinden ayırdı. Lekesiz canı ölüler diyârına indi ve onu yendi, canlarımızın Kurtarıcısı’nın kutsal bedeni ise mezarda çürüme tanımadı.
Ey Mesih, ölülerden dirilişini Mezmur ve ilâhîlerle yüceltiriz. Dirilişin vâsıtasıyla ölüler diyârının zulmünden bizi azat ettin ve Allah olduğundan dolayı ebedî hayatı ve büyük merhametini bağışladın.
Ey bütün âlemin Efendisi, göğün ve yerin anlaşılamayan Yaradan’ı. Haç vâsıtasıyla cefâ çekmenle, (kötü) tutkulardan kurtulmamı sağladın. Defnedilmeye tenezzül edip izzetle dirilmenle de her şeye gücü yeten elinle Âdem’i dirilttin. Tek şefkatli olduğundan dolayı, vâsıtasıyla ebedî hayatı ve günahların bağışlanmasını bize ihsan eylediğin üçüncü günkü dirilişine izzet olsun.
Peder, Oğul ve Kutsal Ruh’a hamdolsun.
Şimdi ve dâima ve ebetler ebedince. Âmin.
Theotokion.
Ey güveysiz[8] Bâkire, tâbir edilemez şekilde Allah’ı bedende (insan olarak) rahminde kabul etmiş olan yüceler yücesi Allah’ın Anası. Senden yardım dileyenlerin ricâlarını kabul eyle, ey tamâmen lekesiz (Bâkire). (Rab’be şefâatlerinle) kabahatlerinden aklanmayı herkese ihsan eyleyen sen, şimdi de niyazlarımızı kabul eyleyerek hepimizin kurtuluşu için (Rab’be) yalvar.
Apolitikion. 4. Yan Makamda.
Şefkatli olan sen, yücelerden indin, bizi (kötü) tutkulardan azat etmek için üç günlüğüne defnedilmeye tenezzül ettin. Ey hayatımız ve dirilişimiz olan Rab, sana hamdolsun.
Theotokion.
Βizim için Bâkire’den doğup Haç’a gerilmeye katlanarak ölümle ölümü yenmiş olan ve Allah olduğundan dolayı (ölülerden dirilerek) dirilişi beyan etmiş olan sen, ey iyi olan, elinle yarattıklarını hor görme. Εy merhametli, insanseverliğini göster ve seni doğurmuş olan Allahdoğuran’ın bizim için şefâatini kabul eyle ve ey Kurtarıcımız, (amellerinden dolayı) ümitsizliğe düşen halkı kurtar.
PAZAR GÜNÜ
SEHER VAKTİNDE OKUNAN
Dirilişe mahsus
Övgü İlâhîleri
- Yan Makamda.
Ya Rab, Pilatos tarafından yargılanmak üzere mahkemeye çıktınsa da, Peder’le birlikte oturduğun tahttan uzaklaşmadın ve ölülerden dirilerek merhametli ve insansever olduğundan dolayı, düşman İblis’in köleliğinden dünyâyı azat ettin.
Ya Rab, Yahûdiler seni bir ölü gibi mezara defnettilerse de, askerler seni uyuyan bir Kral misâli korudular ve hayat hazînesi gibi (mezarını) mühürle mühürlediler. Ancak sen dirildin ve canlarımıza ölümsüzlüğü bağışladın.
Ya Rab, İblis’e karşı silâh olarak bize Haçı’nı verdin. Çünkü o, ölüleri dirilten ve ölümü geçersiz kılmış olan Haç’ın gücünü görmeye dayanamadığından titreyip korkuyor. Bunun için, senin defnedilişine ve dirilişine secde ederiz.
Ya Rab, dirilişini duyurmuş olan Meleğin, muhâfızları korkuttu, Kadınlar’a hitâben ise şöyle dedi, ‟Diri olanı niçin ölüler arasında arıyorsunuz? O, Allah olduğu için dirildi ve dünyâya hayat bağışladı”.
Anatolika İlâhîleri.
Ulûhiyette değişime uğramayan sen, Haç vâsıtasıyla cefâ çektin. Ey insansever Mesih Allah, dirilişin vâsıtasıyla, bizi düşmanın (İblis’in) köleliğinden azat etmek ve bizi ölümsüz kılıp hayat vermek için, üç günlüğüne defnedilmeye tenezzül ettin.
Ey Mesih, vâsıtasıyla ölüler diyârının çözülemeyen bağlarından bizi azat ettiğin ve Allah olarak dünyâya ebedî hayatı ve büyük merhametini bağışladığın, mezardan dirilişine secde eder, hamdeder ve ilâhîler sunarım.
(İçine) Hayatı kabul etmiş mezarını koruyan yasayı çiğnemiş olanlar, onu muhâfız askerlerle berâber mühürlediler. Sen ise, her şeye gücü yeten ölümsüz Allah olduğundan ötürü, üçüncü gün dirildin.
Ya Rab, sen ölüler diyârının kapılarına gittiğinde ve onları kırdığında, esir (ettiğin İblis) şöyle haykırıyordu, ‟Yeryüzünün en aşağılarında (kalmaya) mahkûm olmayan bu, kimdir? O, ölümün zindanını bir çadır gibi yıktı. O’nu bir ölümlü olarak kabul ettim ve (şimdi de) Allah olduğu için O’ndan titriyorum”. Ey her şeye gücü yeten Kurtarıcı, bize merhamet eyle.
[1] Pavlos’un Romalılar’a Mektubu 12:1.
[2] 2. Krallar 13:23, 24:20, Mezmur 51:11.
[3] Mezmur 76:2.
[4] Luka 24:47.
[5] Eski Ahit’in son günlerinde.
[6] Baruk (Deuterokanonik) 3:37.
[7] Yâni, Allah’ın Kelâm’ı, Bâkire Meryem’den dünyâya gelmesiyle, ilâhî ve insânî, iki tabiata sâhip olmakla birlikte, Kutsal Üçlemedeki (Teslîsteki) Uknum’dan – üç şahıstan (Peder, Oğul, Kutsal Ruh) biridir.
[8] Bâkire Meryem, “Allah’ın Gelini” olarak adlandırılmaktadır. Kendisi İsa Mesih’i doğurduğu hâlde dâima bâkire kalarak, güvey olacak erkek tanımamıştır. Hâmile kalıp doğurması için şart olan nikâh sebebiyle “Gelin” olmakla berâber, aynı zamanda Oğlu’na hâmile kalması tabiî bir şekilde olmayıp, Kutsal Ruh vâsıtasıyla gerçekleştiği için, ayrıca “güveysiz Gelin” olarak da adlandırılmaktadır.
